Nowy Teatr jest samorządową instytucją kultury. 1 stycznia 2008 roku został powołany przez Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy. W dniu 4 listopada 2010 roku Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy przejął  teren przy ulicy Madalińskiego 10/16 od Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania. 5 lipca 2012 roku Uchwałą Rady Miasta działka wraz z stojącymi na niej budynkami została przekazana teatrowi pod budowę Międzynarodowego CentrumKultury Nowy Teatr.

Misją teatru jest przygotowywanie i prezentowanie różnorodnych form teatralnych i muzycznych w kraju i poza granicami, prezentowanie przedstawień gościnnych, prowadzenie galerii sztuki, archiwum wydawnictw o sztuce, gromadzenie zbirów sztuki współczesnej, prowadzenie działalności wydawniczej i impresaryjnej.